(Απόφαση της Ολομέλειας της ΡΑΕ, κατά τη συνεδρίασή της στις 29.7.2022 που συνεχίστηκε την 1η.8.2022)
Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, ως αρμόδια Αρχή, αφενός για τη ρύθμιση και την εποπτεία των ενεργειακών αγορών, ιδίως ως προς την αποτελεσματικότητα του ανταγωνισμού, τον καθορισμό των τιμών και την εμφάνιση στρεβλώσεων (άρθρα 22 – 23 του ν. 4001/20111), αφετέρου για την προστασία των καταναλωτών (άρθρο 24 του ν. 4001/2011), την παρακολούθηση της εφαρμογής του Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας / ΚΠΗΕ (άρθρα 46 και 138 του ν. 4001/2011, καθώς και άρθρο 4 ΚΠΗΕ), την τήρηση της αρχής της διαφάνειας (άρθρο 49 του ν. 4001/2011) και τη συμμόρφωση των Προμηθευτών Ηλεκτρικής Ενέργειας με τις υποχρεώσεις τους (άρθρο 13 του ν. 4001/2011) εφιστά την προσοχή των καταναλωτών σε φαινόμενα πρόσφατων παραπλανητικών αναφορών – διαφημίσεων Προμηθευτών Ηλεκτρικής Ενέργειας, οι οποίοι φέρονται ψευδώς να χορηγούν εκπτώσεις επί των Χρεώσεων Προμήθειας, τεχνηέντως αποσιωπώντας το ότι οι εν λόγω «εκπτώσεις» συνιστούν επιδοτήσεις που παρέχονται από την Πολιτεία μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ).
Επισημαίνεται ότι η επιδότηση μέσω του ΤΕΜ συνιστά έκτακτο μέτρο που έχει υιοθετήσει η Ελληνική Πολιτεία για την άμβλυνση των συνεπειών εκ της ενεργειακής κρίσης ήδη από τον Σεπτέμβριο 2021. Μάλιστα, κατά τον Αύγουστο 2022, η εν λόγω επιδότηση θα ανέλθει στο ιδιαιτέρως αξιοσημείωτο ύψος των 337 €/MWh για όλους τους οικιακούς καταναλωτές, αδιακρίτως του αν ο μετρητής αντιστοιχεί στην κύρια ή δευτερεύουσα κατοικία και ανεξαρτήτως ορίου κατανάλωσης. Στο ίδιο ποσό (337 €/MWh) έχει προσδιορισθεί και η επιδότηση της κατανάλωσης των μη οικιακών Πελατών που τροφοδοτούνται βάσει Αγροτικού Τιμολογίου. Περαιτέρω, για τους μη-οικιακούς Πελάτες με ισχύ παροχής μέχρι 35 kVA αλλά και για τα αρτοποιεία ανεξαρτήτως ισχύος η κρατική επιδότηση θα ανέλθει στα 300 €/MWh, ενώ για τους λοιπούς μη-οικιακούς ανεξαρτήτως επιπέδου τάσης θα ανέλθει στα 250 €/MWh (βλ. και την υπ’ αρ. πρωτ. ΥΠΕΝ/ΥΠΡΓ/80122/7627/1.8.2022 επιστολή του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας προς τους Προμηθευτές). Συνεπώς, το εν λόγω ποσό χορηγείται σε όλους τους καταναλωτές ανεξαρτήτως του Προμηθευτή Ηλεκτρικής Ενέργειας με τον οποίο συμβάλλονται.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι η εν λόγω επιδότηση του ενεργειακού κόστους των καταναλωτών χρηματοδοτείται από πόρους του ΤΕΜ, δηλαδή από κρατικούς πόρους, και δεν συνιστά έκπτωση που παρέχεται από τους Προμηθευτές, στο πλαίσιο της εμπορικής τους πολιτικής, όφειλε να είναι αυτονόητο ότι οποιαδήποτε αναφορά, απεικόνιση ή συνυπολογισμός του ποσού εκ της εν λόγω κρατικής επιδότησης στα νέα τιμολόγια των Προμηθευτών πρέπει να δηλώνεται με σαφήνεια ως προερχόμενη από την Πολιτεία. Ατυχώς όμως, πολύ πρόσφατες διαφημιστικές και επικοινωνιακές τακτικές Παρόχων Ηλεκτρικής Ενέργειας χαρακτηρίζονται από ασάφεια και ανακρίβεια ως προς τα ουσιώδη στοιχεία της εμφανιζόμενης ως «μείωσης», «έκπτωσης» ή «εναλλακτικής έκπτωσης» της Χρέωσης Προμήθειας, καθότι αποκρύπτουν το ότι αυτή χορηγείται οριζόντια και εξίσου σε όλους τους καταναλωτές ανεξαρτήτως Προμηθευτή και αντιθέτως την παρουσιάζουν ως εμπορικό προνόμιο του συγκεκριμένου προμηθευτή. Σχετικώς επισημαίνεται ότι τέτοιες τακτικές είναι προδήλως παραπλανητικές, δεδομένου ότι δύνανται να δημιουργήσουν στους καταναλωτές ψευδείς εντυπώσεις περί της τιμολογιακής πολιτικής του Προμηθευτή. Πράγματι, η απόκρυψη του χαρακτήρα της μείωσης – έκπτωσης ή/και η στρεβλή ή επιλεκτική παρουσίασή της διαβρώνουν το δικαίωμα του καταναλωτή σε ελεύθερη επιλογή προμηθευτή και προϊόντος προμήθειας, κατόπιν ορθής και διαφανούς ενημέρωσής του. Επιπλέον, μέσω τέτοιου είδους παρελκυστικών τακτικών, ορισμένοι Προμηθευτές δύνανται να αποκομίζουν αθέμιτα πλεονεκτήματα, με αποτέλεσμα τη διατάραξη του υγιούς ανταγωνισμού στην αγορά λιανικής. Για τους ανωτέρω λόγους, οι καταχρηστικές αυτές πρακτικές παραβιάζουν κατάφορα το υφιστάμενο πλαίσιο.
Σημειώνεται ότι, προσφάτως, η Πολιτεία, αποβλέποντας στην διαφάνεια, την ορθή ενημέρωση των καταναλωτών για την κρατική επιδότηση μέσω ΤΕΜ και την προστασία τους έναντι παραπλανητικών αναφορών, καθώς και στον ίσο ανταγωνισμό μεταξύ των Προμηθευτών, προέβλεψε ειδικά για την ευδιάκριτη επισήμανση της εν λόγω επιδότησης «σε όλους τους λογαριασμούς κατανάλωσης» και «σε κάθε ενημερωτικό μήνυμα των Προμηθευτών στους πελάτες τους, ηλεκτρονικό ή έντυπο» (βλ. άρθρο 138 παρ. 4 εδάφια [δ] και [ε] του ν. 4951/2022, όπως ισχύει).
Σε συνέχεια των ανωτέρω, η ΡΑΕ, λαμβάνοντας υπόψη την κλιμακούμενη επιθετική επικοινωνιακή πολιτική ορισμένων Προμηθευτών, που στηρίζεται στην εμφάνιση των κρατικών επιδοτήσεων ως μέρος της εμπορικής πολιτικής τους, τον άμεσο κίνδυνο που συνεπάγεται αυτή η διαφημιστική τακτική τόσο για τους καταναλωτές όσο και τον υγιή ανταγωνισμό στην αγορά λιανικής, καθώς και την κατεπείγουσα ανάγκη της αποτελεσματικής αποτροπής τέτοιων καταχρηστικών φαινομένων, προειδοποιεί ότι την Πέμπτη 4 Αυγούστου 2022 θα δημοσιοποιήσει στην ιστοσελίδα της τις περιπτώσεις Προμηθευτών που επιδίδονται σε παραπλανητικές αναφορές ως προς την επιδότηση μέσω του ΤΕΜ και, εκ παραλλήλου, θα εκκινήσει τις διαδικασίες επιβολής κυρώσεων κατά το άρθρο 36 του ν. 4001/2011.
