Μια κυκλική οικονομία είναι ένα σύστημα που διασφαλίζει ότι η αξία των προϊόντων, των υλικών και των πόρων διατηρείται στην οικονομία για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, μειώνοντας ταυτόχρονα την παραγωγή αποβλήτων. Αυτό σημαίνει ότι τα προϊόντα επαναχρησιμοποιούνται, επισκευάζονται, ανακατασκευάζονται ή ανακυκλώνονται.
Η διαχείριση των αποβλήτων πρέπει να γίνεται:
Το θεμέλιο της διαχείρισης των αποβλήτων της ΕΕ είναι η «ιεραρχία των αποβλήτων» πέντε βημάτων. Θεσπίστηκε στην οδηγία-πλαίσιο της ΕΕ για τα απόβλητα και καθορίζει μια σειρά προτίμησης για τη διαχείριση και τη διάθεση των αποβλήτων.
Το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) καθορίζει τη στρατηγική, τις πολιτικές και τους στόχους για τη διαχείριση των αποβλήτων σε εθνικό επίπεδο. Αποτελεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισης των αποβλήτων, το οποίο προσδιορίζει τις γενικές κατευθύνσεις για τη διαχείρισή τους και υποδεικνύει τα κατάλληλα μέτρα. Για ορισμένα ρεύματα αποβλήτων, των οποίων η διαχείριση, λόγω της ποιοτικής και ποσοτικής σύστασής τους, των εξειδικευμένων εγκαταστάσεων που απαιτούνται για τη διαχείρισή τους, χρήζουν ειδικότερης συνολικής αντιμετώπισης, μπορεί να καταρτίζονται ειδικά σχέδια διαχείρισης, τα οποία εμπεριέχονται στο ΕΣΔΑ και ρυθμίζουν συνολικά, σε επίπεδο χώρας, την ολοκληρωμένη διαχείριση των αποβλήτων αυτών. Το ΕΣΔΑ είναι στρατηγικός και πολιτικός σχεδιασμός, εκπονείται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής σύμφωνα με τα άρθρα 22 και 23.
Για κάθε Περιφέρεια καταρτίζεται Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ). Το ΠΕΣΔΑ αποτελεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισης του συνόλου των αποβλήτων, τα οποία παράγονται σε μία Περιφέρεια, προσδιορίζει τις γενικές κατευθύνσεις για τη διαχείρισή τους, σε συμφωνία με τις κατευθύνσεις του Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων και των άρθρων 22 και 23 και υποδεικνύει τα κατάλληλα μέτρα που προωθούν ιεραρχικά και συνδυασμένα: α) την πρόληψη, β) την επαναχρησιμοποίηση, γ) την ανακύκλωση, δ) άλλου είδους ανάκτηση, όπως ανάκτηση ενέργειας, και ε) την ασφαλή τελική διάθεση σε επίπεδο Περιφέρειας. Το ΠΕΣΔΑ εκπονείται και υλοποιείται από τον οικείο περιφερειακό Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (Φο.Δ.Σ.Α.).
Ο Ευρωπαϊκός Κατάλογος Αποβλήτων (ΕΚΑ) είναι ένας εναρμονισμένος, μη εξαντλητικός κατάλογος αποβλήτων και ισχύει για όλα τα απόβλητα ανεξάρτητα από το αν προορίζονται για απόρριψη ή για διαδικασίες ανάκτησης. Ο ΕΚΑ είναι δεσμευτικός προς όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ.
Ο ΕΚΑ ταξινομεί τα απόβλητα σε εξαψήφιους κωδικούς, αποτελούμενους από τρεις διψήφιους αριθμούς.
Η ταξινόμηση των αποβλήτων κατά ΕΚΑ έχει πολλαπλή χρησιμότητα:
Στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων (ΗΜΑ) εγγράφονται οι υπόχρεοι φορείς (Επιχειρήσεις και Οργανισμοί) δηλώνοντας τις δραστηριότητες τους, τις εγκαταστάσεις τους και τις απαιτούμενες άδειες. Οι υπόχρεοι, υποβάλλουν ετησίως Έκθεση Αποβλήτων για κάθε μία από τις εγκαταστάσεις τους.
Κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να ανατρέξει στο ΗΜΑ βρίσκοντας πληροφορίες με βάση τον κωδικό ΕΚΑ (Ευρωπαϊκός Κατάλογος Αποβλήτων) σχετικά με φορείς διαχείρισης του συγκεκριμένου αποβλήτου, να διενεργήσει έλεγχο γνησιότητας αποδεικτικών που έχουν εκδοθεί από το ΗΜΑ, και να αντλήσει στατιστικά στοιχεία για τους Δήμους ανά κωδικό ΕΚΑ.
Υπόχρεοι εγγραφής στο ΗΜΑ είναι:
Σύμφωνα με την ΥΑ 181504/2016 (ΦΕΚ 2454/Β/09-08-2016), το Ε.Μ.ΠΑ. (Σύνδεση στο Ε.Μ.ΠΑ.) αποτελεί επιχειρησιακό εργαλείο για τη συστηματική παρακολούθηση της τήρησης από τους παραγωγούς συσκευασιών και άλλων προϊόντων, των απαιτήσεων της κείμενης νομοθεσίας σχετικά με την εναλλακτική διαχείριση συσκευασιών και άλλων προϊόντων. Ειδικότερα το Ε.Μ.ΠΑ. αποσκοπεί: α) στη συλλογή πληροφοριών και την αξιολόγησή τους, σχετικά με τις ποσότητες και το είδος των συσκευασιών και άλλων προϊόντων που διατίθενται στην ελληνική αγορά, β) στη σύνδεση για ανταλλαγή πληροφοριών με τα εθνικά Μητρώα παραγωγών άλλων κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με το άρθρο 11, γ) στη δημοσιοποίηση πληροφοριών ιδιαίτερα προς τους χρήστες/καταναλωτές καθώς και προς κάθε ενδιαφερόμενο ιδιωτικό ή δημόσιο φορέα.
Περισσότερες πληροφορίες για το Εθνικό Μητρώο Παραγωγών (Ε.Μ.ΠΑ.) στην ιστοσελίδα του Ε.Ο.ΑΝ.
Η διαχείριση αποβλήτων περιλαμβάνει τα ακόλουθα στάδια:
Συλλογή αποβλήτων: Πρόκειται για τη διαδικασία συγκέντρωσης των αποβλήτων από τα σημεία όπου παράγονται (π.χ. σπίτια, επιχειρήσεις, βιομηχανίες).
Μεταφορά αποβλήτων: Αναφέρεται στη διαδικασία μετακίνησης των συλλεχθέντων αποβλήτων από το σημείο συλλογής σε εγκαταστάσεις προσωρινής αποθήκευσης, επεξεργασίας, ανακύκλωσης ή τελικής διάθεσης.
Επεξεργασία: Η επεξεργασία αποβλήτων είναι το σύνολο των διαδικασιών που εφαρμόζονται στα απόβλητα με σκοπό τη μείωση των όγκων, την εξουδετέρωση επικίνδυνων ουσιών, την ανάκτηση χρήσιμων υλικών/ενέργειας, ή την ασφαλή τελική διάθεση.
Ανακύκλωση: Οποιαδήποτε εργασία ανάκτησης με την οποία τα απόβλητα μετατρέπονται εκ νέου σε προϊόντα, υλικά ή ουσίες που προορίζονται είτε να εξυπηρετήσουν και πάλι τον αρχικό τους σκοπό είτε άλλους σκοπούς. Περιλαμβάνει την επανεπεξεργασία οργανικών υλικών αλλά όχι την ανάκτηση ενέργειας και την επανεπεξεργασία σε υλικά που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν ως καύσιμα ή σε εργασίες επίχωσης.
Βιολογική Επεξεργασία: Η βιολογική επεξεργασία αποβλήτων γίνεται είτε με κομποστοποίηση, κατά την οποία τα οργανικά απόβλητα διασπώνται από μικροοργανισμούς παρουσία οξυγόνου παράγοντας κομπόστ, είτε απουσία οξυγόνου με αναερόβια χώνευση παράγοντας βιοαέριο και ένα σταθερό υπόλειμμα που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εδαφοβελτιωτικό.
Ενεργειακή Ανάκτηση: Κατά την ενεργειακή ανάκτηση, τα απόβλητα χρησιμοποιούνται ως πηγή ενέργειας μέσω της μετατροπής τους σε θερμότητα, ηλεκτρισμό ή καύσιμα. Αυτή η διαδικασία αξιοποιεί την ενέργεια που περιέχεται στα απόβλητα, αντί να τα αφήνει να καταλήγουν σε χώρους υγειονομικής ταφής. Κύριες Μέθοδοι Ενεργειακής Ανάκτησης είναι η καύση και η αναερόβια χώνευση.
Διάθεση: Η διάθεση αποβλήτων είναι το τελικό στάδιο της διαχείρισης αποβλήτων. Τα απόβλητα που δεν μπορούν να ανακυκλωθούν, επαναχρησιμοποιηθούν ή επεξεργαστούν περαιτέρω διατίθενται σε Χώρους Υγειονομικής Ταφής.
Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ)
Η μονάδα αυτή δέχεται σύμμεικτα απόβλητα. Μέσω μηχανικής επεξεργασίας, τα διαχωρίζει σε ανακυκλώσιμα υλικά, στερεό καύσιμο RDF και βιοαποδομήσιμα. Μέσω βιολογικής επεξεργασίας, τα βιοαποδομήσιμα μετατρέπονται σε εδαφοβελτιωτικό υλικό. Όσα υλικά δεν είναι δυνατό να αξιοποιηθούν περνούν σε περαιτέρω επεξεργασία, όπως ταφή ή ενεργειακή αξιοποίηση. Σε ορισμένες MEA, επιτυγχάνεται και η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Μονάδα Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ)
Η μονάδα αυτή δέχεται μόνο προδιαλεγμένα βιοαπόβλητα (από τον καφέ κάδο) και, μέσω κατάλληλης βιολογικής επεξεργασίας, τα μετατρέπει σε κόμποστ.
Μονάδες Ανάκτησης Ανακύκλωσης (ΜΑΑ)
Οι Μονάδες Ανάκτησης Ανακύκλωσης (ΜΑΑ) είναι μονάδες, στις οποίες πραγματοποιείται η μηχανική διαλογή των χωριστά συλλεγέντων ανακυκλώσιμων υλικών και η βιολογική επεξεργασία του χωριστά συλλεγέντος οργανικού κλάσματος των αστικών αποβλήτων, είτε με αερόβια διεργασία, είτε με αναερόβια χώνευση. Οι ΜΑΑ παραλαμβάνουν επίσης ποσότητες υπολειμματικών συμμείκτων ΑΣΑ, οι οποίες υπόκεινται σε μηχανική και βιολογική επεξεργασία.
Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ)
Είναι οι χώροι απόθεσης αποβλήτων στο έδαφος, οι οποίοι έχουν σχεδιαστεί με τεχνολογία που μειώνει στο ελάχιστο τις επιπτώσεις τους στην ανθρώπινη υγεία και στο περιβάλλον λόγω της λειτουργίας τους.
Χώρος Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ)
Είναι ο χώρος όπου αποτίθενται τα υπολείμματα αποβλήτων, δηλαδή τα απόβλητα που παραμένουν μετά την ολοκλήρωση της μηχανικής διαλογής και επεξεργασίας τους.
Σταθμός Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ)
Είναι ένας σταθμός ή σημείο, όπου τα αστικά στερεά απόβλητα συμπιέζονται σε ειδικούς περιέκτες και στη συνέχεια μεταφέρονται στους κατάλληλους χώρους επεξεργασίας/διάθεσης με τη βοήθεια ειδικών οχημάτων. Η λειτουργία των ΣΜΑ μειώνει τα δρομολογία εκτός πόλης, περιορίζοντας έτσι τις εκπομπές ρύπων και μειώνοντας σημαντικά τα κόστη μεταφοράς των αποβλήτων.
Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ)
Είναι μια εγκατάσταση που προορίζεται για τη διαλογή και επεξεργασία των ανακυκλώσιμων υλικών που συγκεντρώνονται από τους κάδους ανακύκλωσης. Ο βασικός στόχος των ΚΔΑΥ είναι η βελτίωση της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας της ανακύκλωσης μέσω της ταξινόμησης, επεξεργασίας και προετοιμασίας των υλικών για ανακύκλωση ή επαναχρησιμοποίηση.
Πράσινο Σημείο (ΠΣ)
Είναι ένας οργανωμένος χώρος, που δημιουργείται από έναν ή περισσότερους Δήμους ή από ΦοΔΣΑ με την έγκριση των αρμόδιων ΟΤΑ A’ βαθμού. Ο χώρος είναι οριοθετημένος και εξοπλισμένος κατάλληλα, ώστε οι πολίτες και οι υπηρεσίες του Δήμου να μπορούν να αποθέτουν χωριστά συλλεγέντα ανακυκλώσιμα απόβλητα ή χρησιμοποιημένα αντικείμενα για περαιτέρω διαχείριση.
Γωνιά Ανακύκλωσης (ΓΑ)
Είναι δημόσιος ή ιδιωτικός χώρος πολύ μικρής έκτασης, χωρίς περίφραξη ή οποιεσδήποτε κατασκευές, όπου οι πολίτες αποθέτουν χωριστά συλλεγέντα ανακυκλώσιμα αστικά απόβλητα ή χρησιμοποιημένα αντικείμενα σε κατάλληλους περιέκτες, τα οποία εν συνεχεία συλλέγονται από τον Δήμο για επαναχρησιμοποίηση, προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση ή ανακύκλωση.
Κέντρο Δημιουργικής Επαναχρησιμοποίησης Υλικών (ΚΔΕΥ)
Ένα Κέντρο Δημιουργικής Επαναχρησιμοποίησης (ΚΔΕΥ) είναι μια οργανωμένη εγκατάσταση που ασχολείται με την εκμετάλλευση «ελαττωματικών υλικών» που μπορούν να επιδιορθωθούν ή να επισκευαστούν, καθώς και με υλικά που βρίσκονται σε καλή κατάσταση και είναι έτοιμα για επαναχρησιμοποίηση. Στο ΚΔΕΥ, τα υλικά ταξινομούνται, τροποποιούνται δημιουργικά, επισκευάζονται και στη συνέχεια διατίθενται ξανά στους πολίτες μέσω καταστημάτων που πωλούν είδη «δεύτερο χέρι».
Οι Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (Φο.Δ.Σ.Α) είναι υπόχρεοι φορείς για την προσωρινή αποθήκευση, μεταφόρτωση, αξιοποίηση και διάθεση των στερεών αποβλήτων. Στις αρμοδιότητές τους εμπίπτει και η υλοποίηση των ολοκληρωμένων περιφερειακών σχεδίων για την διαχείριση των στερεών αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) καθώς και η ορθή λειτουργία των έργων και εγκαταστάσεων διαχείρισης στερεών αποβλήτων. Μέτοχοι των Φο.Δ.Σ.Α. είναι οι ΟΤΑ Α’ Βαθμού των αντίστοιχων περιφερειών. Για περισσότερες πληροφορίες ανατρέξετε στην ιστοσελίδα: https://diktiofodsa.gr.
Ως Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΕΔ), βάσει του Ν. 4819/2021, ορίζεται η οργάνωση, σε ατομική ή συλλογική βάση, της εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο οικείο ΠΔΕΠ. Τα ΣΕΔ εξυπηρετούν αποκλειστικά σκοπούς δημοσίου συμφέροντος. Αρμόδια αρχή για την έγκριση και λειτουργία τους είναι ο ΕΟΑΝ. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης (Ε.Ο.ΑΝ.).
Χαρτί και Χαρτόνι, Πλαστικά, Γυαλί, Αλουμίνιο και Μέταλλα
Υπολείμματα τροφίμων, φλούδες φρούτων και λαχανικών, φύλλα, γρασίδι, καφές και τσάι
Μη Ανακυκλώσιμα Υλικά, Οικιακά Σύμμεικτα Απορρίμματα
Γυαλί
Χαρτί-Χαρτόνι
Μεταχειρισμένα ρούχα
Για περισσότερες και αναλυτικές πληροφορίες επισκεφθείτε τους παρακάτω ιστότοπους:
Για πληροφορίες σχετικά με τα σημεία συλλογής των υπόλοιπων ρευμάτων αποβλήτων μπορείτε να απευθύνεστε στον Δήμο όπου ανήκετε.
Στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων, παρέχεται λεπτομερής ενημέρωση ως προς τι απορρίπτεται και σε ποιον κάδο (Ανάμεικτα Απόβλητα Συσκευασίας, Βιοαπόβλητα Οικιακα, Σύμμεικτα Δημοτικά Απόβλητα , Γυαλί, Χαρτί).
Cookie | Duration | Description |
---|---|---|
cookielawinfo-checkbox-advertisement | 1 year | Το cookie ορίζεται από τη συγκατάθεση cookie GDPR για την καταγραφή της συναίνεσης χρήστη για τα cookie στην κατηγορία "Διαφήμιση". |
cookielawinfo-checkbox-analytics | 11 months | Αυτό το cookie ορίζεται από την προσθήκη GDPR Cookie Consent. Το cookie χρησιμοποιείται για την αποθήκευση της συναίνεσης του χρήστη για τα cookie στην κατηγορία "Analytics". |
cookielawinfo-checkbox-functional | 11 months | Το cookie ορίζεται από τη συναίνεση cookie GDPR για την καταγραφή της συναίνεσης χρήστη για τα cookies στην κατηγορία "Λειτουργικό" |
cookielawinfo-checkbox-necessary | 11 months | Αυτό το cookie ορίζεται από τον μηχανισμό GDPR Cookie Consent. Τα cookies χρησιμοποιούνται για την αποθήκευση της συναίνεσης του χρήστη για τα cookies στην κατηγορία "Απαραίτητο". |
cookielawinfo-checkbox-others | 11 months | Αυτό το cookie ορίζεται από την προσθήκη GDPR Cookie Consent. Το cookie χρησιμοποιείται για την αποθήκευση της συναίνεσης του χρήστη για τα cookies στην κατηγορία "Άλλο. |
cookielawinfo-checkbox-performance | 11 months | Αυτό το cookie ορίζεται από την προσθήκη GDPR Cookie Consent. Το cookie χρησιμοποιείται για την αποθήκευση της συναίνεσης του χρήστη για τα cookies στην κατηγορία "Απόδοση". |
viewed_cookie_policy | 11 months | Το cookie ορίζεται από την προσθήκη GDPR Cookie Consent και χρησιμοποιείται για την αποθήκευση του εάν ο χρήστης έχει συναινέσει ή όχι στη χρήση των cookies. Δεν αποθηκεύει προσωπικά δεδομένα. |
Cookie | Duration | Description |
---|---|---|
_ga | 2 years | Αυτό το cookie εγκαθίσταται από το Google Analytics. Το cookie χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό των επισκεπτών, της περιόδου σύνδεσης, των δεδομένων καμπάνιας και για την παρακολούθηση της χρήσης του ιστότοπου για την αναφορά ανάλυσης του ιστότοπου. Τα cookie αποθηκεύουν πληροφορίες ανώνυμα και εκχωρούν έναν τυχαία αριθμό που δημιουργείται για την αναγνώριση μοναδικών επισκεπτών. |
_gat_gtag_UA_100698976_5 | 1 minute | Αυτό το cookie ορίζεται από την Google και χρησιμοποιείται για τη διάκριση των χρηστών. |
_gid | 1 day | Αυτό το cookie εγκαθίσταται από το Google Analytics. Το cookie χρησιμοποιείται για την αποθήκευση πληροφοριών σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οι επισκέπτες χρησιμοποιούν έναν ιστότοπο και βοηθά στη δημιουργία μιας αναλυτικής αναφοράς για την κατάσταση του ιστότοπου. Τα δεδομένα που συλλέχθηκαν περιλαμβάνουν τον αριθμό των επισκεπτών, την προέλευση από την οποία προέρχονται και τις σελίδες σε ανώνυμη μορφή. |
Cookie | Duration | Description |
---|---|---|
NID | 6 months | Αυτό το cookie χρησιμοποιείται σε ένα προφίλ με βάση το ενδιαφέρον του χρήστη και εμφανίζει εξατομικευμένες διαφημίσεις στους χρήστες. |
Cookie | Duration | Description |
---|---|---|
S | 1 hour | No description |